Jaargang 118 (2018) – Aflevering 4

Artikelen

Lori van Biervliet

Waar haalde Guido Gezelle ‘zijn’ Biekorf vandaan?

385-392

Het tijdschrift Biekorf gaat terug op de gilden van De Dietse Biehalle en van Sint-Luitgarde, maar stamt feitelijk af van Rond den Heerd, het tijdschrift waaraan Gezelle van meetaf aan gestalte gaf.

Jos Monballyu

De schedel van het slachtoffer als bewijs in een moordzaak: Brugge, 1798-1800

393-407

Op 14 september 1800 werd Pierre Wattelé uit Oostduinkerke tot de dood met de guillotine wegens diefstal en moord een jaar eerder op Joseph Franckaerts veroordeeld. Het slachtoffer was na de moord begraven in de duinen van Oostduinkerke. Pas later ontdekte men het lijk bij toeval. Op het proces werd het afgesneden hoofd van de man als overtuigingsstuk gebruikt.

Karel Bostoen (†)

Vlaamsgezindheid binnen het Belgische leger in september-oktober 1918. Oorlogsgetuigenissen van de Vlaamse frontsoldaat Georges Vandromme

408-430

Uitgave van een brief, vermoedelijk uit januari 1965, die gericht was aan Isidoor Bostoen, de vader van de auteur. Georges Vandromme (Roeselare, 1894 – ?) was oud-strijder van de Eerste Wereldoorlog en schetste de situatie aan het front op het einde van dit conflict. Als lid van de verboden Frontbeweging kreeg hij een tuchtstraf. Hij vertelde ook over zijn gedrag tijdens de verovering van de vesting Stadenberg op 29 september 1918.

Frans Debrabandere

Spookwoorden

431-434

Spookwoorden zijn onbestaande woorden die in een woordenboek terechtkomen. Die kunnen ontstaan door een verkeerde interpretatie of lezing van de termen in een handschrift. De auteur somt enkele voorbeelden op.

John Aspeslagh

Handel met de vijand in Oostende? Het proces Smis-Valcke van december 1920

435-466

Een voorbeeld van economische collaboratie komt hier uitgebreid aan bod. De firma Smis-Valcke, aannemer van openbare werken, voerde werken uit voor de bezetter tijdens de Eerste Wereldoorlog in Oostende en omgeving. Henri Smis (Gistel, 1858 – Oostende, 1841) werd veroordeeld tot vijf jaar opsluiting.

Peter De Baets

De koning van Sedang te Oostende (1889)

467-471

De Fransman Auguste David (1842-1890) liet zich op 3 juni 1888 uitroepen tot koning van Sedang. Op zoek naar geld verbleef hij in 1889 enige tijd in het Hotel du Littoral in Oostende. De hotelier en ook de drukker-uitgever van de krant L’Echo d’Ostende, Jules Daveluy, lieten zich inpakken door deze fantast.

Andries Van den Abeele

Hevige verkiezingsstrijd en gesjoemel in Brugge, 1863-1864

472-482

Bij de parlementsverkiezingen van 9 juni 1863 verloren de liberalen in Brugge een zetel met slechts 34 stemmen verschil ten voordele van de katholieken. De klachten van corruptie en kiesbedrog werden door het parlement aanvaard en het kwam tot een herverkiezing in januari 1864. De pogingen van procureur des konings de Ryckman de Betz om een procedure tegen een aantal van corruptie verdachte personen te starten leidde niet tot een effectieve vervolging.

Karel Plateau

Guido Gezelle en Joe English: tekeningen van Joe English uit 1900

483-486

Het betreft twee tekeningen van de jonge Joe English in verband met Guido Gezelle. De werkjes worden bewaard in het privéarchief van de familie.

Mengelmaren

Caffé (B.) 486. – De West-Vlaamse windmolens in 2018 (Christian Devyt) 48-489. – West-Vlaamse etymologie in 1818 (Lucien Van Acker) 490-492. – Hairloosheyd (B.) 92. – Kampstryd voor vélocipèdes in 1869 (LV). – Op zoek naar Idesbald, de derde abt van de Duinenabdij (Ludo Vandamme) 494-497. – Gezelle in 170 raadsels (LV) 497. – Landloper Guillielmus Balduijck, berecht door de Kortrijkse schepenen, 1756 (Niklaas Maddens) 500-503. – Letseknoop (Filip Van Devyvere) 503.

Pascal Delheye, ‘Koers, kerk en politiek’, in: Etappe: magazine over historische fietshelden), 6 [2018], 75-79 (LV). – Dirk Van Clooster, Jan Van Acker en Alexander Lehouck, Idesbald: begraven en gedenken in de Duinenabdij (Ludo Vandamme) 494-496. – Bart Vandekerkove en Marec, Niet ver van myne deur, heb ik een raren gebeur… : Gezelle in 170 raadsels (LV) 497.

Kleine verscheidenheden uit Vlaamse bronnen

Pretadoor. – Sainfoin. – Schelde-hooi. – Schalkleen. – Schoolschat. – Schuifsteen. – Sloven. – Staart. (Peter De Baets en Jan Van Acker), 504-505

Vraagwinkel

Familienaam Alizen. – Uhlanen als handelsreizigers. – Kaproen op de grond. – Begijnhoven van Torhout en Gistel. – Jagen met kruisboog. – Wapenschilden van Kortrijkse weesheren. – Tempelmarkt buiten Ieper. – Cuistax aan de Belgische kust. – Medisch drukwerk uit de 18de eeuw. – Nastelynck. -Koninginnenrente. – De calomme in de Brugse Langestraat, 506-507