Jaargang 117 (2017) – Aflevering 4

Artikelen

Albert Derolez

Een onbekende jonge humanist uit Menen in het begin van de 16de eeuw

385-410

In de Gentse Universiteitsbibliotheek bevindt zich een werkje met teksten uit de vroege 16de eeuw. De inhoud wordt toegelicht en een poging wordt ondernomen om de auteur te identificeren: een monnik Franciscus, afkomstig van Menen, uit de abdij van Hasnon met humanistische interesse.

Jan Anseeuw

De Brugse edelsmid Jacobus Allaert en een Gentse heruitgave van het stadsplan van Marcus Gerards (1810-1811)

411-415

In het Brugse stadsplan van Marcus Gerards van 1562 stondengeen straatnamen. In 1810 bracht Jacobus Allaert de Nederlandse straatnamen op de originele koperen platen aan en in 1811 drukte de Gentse Petrus–Franciscus de Goesin-Verhaeghe dit aangepaste plan af.

Frans Debrabandere

West-Vlaams jeunen

416-418

Jeunen werd in 2017 het West-Vlaamse dialectwoord van het jaar. De eerste betekenis is ‘iemand iets gunnen’. De tweede betekenis is niet simpelweg ‘plezier maken’. ‘Hem jeunen’ is niet vertaalbaar in het Nederlands; in het Frans spreekt met van ‘se plaire’.

Lori van Biervliet

Het Engels Klooster, Octave Daumont en soldaat Jurion: een dubbele link

419-426

Octave Daumont (père Chrysostome) van de abdij van Notre-Dame-de-Scourmont vertaalde de Engelstalige geschiedenis van de Reguliere Kanunnikessen van Sint-Augustinus van het Engels Klooster in Brugge in het Frans.Hij schreef ook een biografie over Grégoire Jurion (1896-1915), een begaafde student die in 1915 sneuvelde bij de veldslag van Steenstraat.

Danny Everaert

Dat ghy in mijn plaetse sat …: gefolterd in Brugge tussen 1740 en 1784

427-446

Overzicht van de toepassing van tortuur in Brugge, met een alfabetische lijst van de veroordeelden tot een scherp examen tussen 1741 en 1784.

Bertrand Denys

Het dramatische leven van Nikolaj Obolensky (1872-1933)

447-457

Prins Nikolaj Obolensky (Moskou, 1872 – Zevenkerken, 1934) raakte na de Russische revolutie van 1917 berooid. Hij vluchtte naar Frankrijk en werd uiteindelijk familiarius in de abdij van Zevenkerken.

Johan R. Boelaert

Het overlijden en de lijkschouwing van Filips de Goede (1467): een medisch-historische herdenking

458-468

In 1467 overleed hertog Filips de Goede. De diagnose door de medici bij zijn sterfbed en lijkschouwing wordt kritisch-medisch beschouwd, net zoals de omstandigheden en de dood van zijn neef, Filips van Saint-Pol in 1430.

Jozef Ameeuw

Een oorlogsvriendschap: een late brief van Joe English aan Jozef Gesquière

469-476

Onderwijzer Jozef Gesquière (1885-1972) uit Veurne onderhield goede relaties met Joe English (1882-1918). Deze verbleef tijdens de Eerste Wereldoorlog in het Bisschoppelijk College van die stad. Hun relatie en de laatste brief van English aan de intussen gevluchte Gesquière worden besproken.

Willy Dezutter

De verpachting van stoelen en banken in de kerk

477-480

Over de gewoonte stoelgeld te innen in de kerken volgens het keizerlijk decreet op de kerkfabrieken (1809) en die inning soms te verpachten aan stoeltjeszetters.

Ronald Van Belle

De grafzerk van Cornelis Dwerdt en echtgenote († 1532) in de Sint-Clemenskerk te Klemskerke

481-487

Bespreking van een vrij goed bewaard gebleven grafzerk teruggevonden tijdens opgravingswerken in de kerk van Klemskerke.


Koenraad Vandenbussche

Hoofdmannen in het Brugse Vrije rond 1523

488-492

In 1522-1524 werden voor de strijd door Karel V tegen Frankrijk militaire inspanningen aan het Brugse Vrije opgelegd. Dit leverde een unieke lijst van hoofdmannen uit alle dorpen van het Vrije op.

Mengelmaren

Ontgraving van een vreemd lijk in Varsenare in 1533 (Koenraad Vandenbussche) 415 – Johannes Baptist Iket (Marc Carlier) 426. – De West-Vlaamse windmolens in 2017 (Christian Devyt) 493-494. – Opgehangen in Gistel wegens rebellichede (1533) (Koenraad Vandenbussche) 494. – ’t Manneke uit de Mne 2018 (B.) 494. – Cambrai 1559-1659 (Alfons Dewitte) 495. – Het stoppen van het zegenen van paarden in Brugge in 1782 (Jan D’hondt) 496-497. – Een ongelukkig Nieuwjaar toegewenst (bis) (Marc Carlier) 498. – Een onrustwekkende verdwijning (Brugge 1829) (Willy Dezutter) 500. – Een Brugs leen in een Gentse leenrol, 1331 (Jan Van Acker) 501. – Geslaagde herdenking van Sint-Winok in Sint-Winoksbergen en Wormhout (Jan Van Acker) 502. – Gheaccuseert van toverien in het Brugse Vrije (1532-1538) (Koenraad Vandenbussche) 503.

Beantwoorde vragen

Moordkruisen (Filip Van Devyvere) 410. – Sociëteit van kraaihaantjes (Bernard Delange) 499-500.

In memoriam

Alban Vervenne (1928-2017) (L.V.A.) 468.

Kleine verscheidenheden uit Vlaamse bronnen

Doorsteek. – Fusteinier. – Te gode gaen. – Hiberneren. – Hocquetoen. – Kleine pokken. – Laadfles. (Peter De Baets en Jan Van Acker) 123-124

Vraagwinkel

Gezegde van Karel de Stoute. – Een cluyse in Voormezele. – Vrouwenberoepen. – Gheysens. – Armenpenningen. – Van Lokeren. – Gevangenen schrijven over in het net. – Een memorieboek uit Varsenare. – Tijdrekening bij de karmelieten. – Sint-Pietersvuren. – Een provoost vander roode roede. – De boeken van het Birgitijnenklooster in West-Vleteren, 506-507