Jaargang 118 (2018) – Aflevering 3
Artikelen
Jos Monballyu
Onttovenaar of ordinaire dief? De strafrechtelijke vervolging van Hubert Dumoulin uit Wulvergem, 1800-1801
Hubert Dumoulin werd voor diefstal met braak in een huis in Dikkebus bestraft met twaalf jaar dwangarbeid voorafgegaan door een tentoonstelling op een openbaar plein in Brugge. Met bezweringspraktijken had hij geprobeerd om de inbraak te verdoezelen. Die oplichtingspraktijk zelf kon niet bestraft worden.
Koenraad Vandenbussche
Scheiding van tafel en bed in Leke (1417)
Een geval van scheiding niet op basis van de door het canonieke recht erkende gronden, maar omdat de betrokken man krankzinnig was.
Lori Van Biervliet
Edmond en Ignace de Coussemaker en de Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde: nieuwe bevindingen
Er bestonden in de 19de-eeuwse contacten tussen het Comité flamand de France, dat het ‘Vlaemsch’ in Noord-Frankrijk propageerde, en de groep ‘taalijveraars’ rond Jan Frans Willems in Gent en Guido Gezelle en vrienden in Brugge. Dit artikel belicht die relaties.
Jan Van Acker
De moeizame tocht naar nieuwe terriers voor Bewesterpoort en Adinkerke, 1719-1776
Hoewel de opmaak van terriers (parochielandboeken) van beide parochies opgelegd was aan een nieuw parochieklerk, was het pas zijn weduwe die onder druk hieraan voldeed. De – steeds meer centraliserende – kasselrijoverheid van Veurne-Ambacht had hierop een grote impact.
Marc Carlier
Kortrijkzaan Napoleon Mussely-Boudewyn (1805-1858): een leven in het teken van spelling en spraakkunst
Voor onderwijzer Napoleon Mussely-Boudewyn was spelling en spraakkunst belangrijk. Hij verbeterde het moedertaalonderwijs door het schrijven en uitgeven van kwaliteitsvolle schoolhandboeken. Hij ijverde ook voor een eenvormige spelling.
Karel De Clerck
Hans Van Acker over zijn Brugse schooljaren
Hans Van Acker (Brugge, 2025 – Gent, 2018) was de zoon van Achiel Van Acker. Na zijn pensionering als regeringscommissaris bij de Gentse universiteit zette hij zijn memoires op papier. Deze werden op zeer kleine oplage – enkel voor zijn kinderen en kleinkinderen – gedrukt. De auteur brengt een samenvatting van zijn jeugdjaren.
Lucien Van Acker
De bezittingen van Joscio Dallennes, de laatste abt van de Sint-Bertijnsabdij (1790-1803)
Op zijn vlucht uit Republikeins Frankrijk liet de abt van Sint-Bertijns (Saint-Omer) een hele lijst voorwerpen achter in Ieper, maar zijn bezittingen kon hij niet restitueren van de Ieperse clerus.
Frans Debrabandere
Zal ’t kooren staan en rotten: staan zonder te bij Gezelle en in het West-Vlaams tweehonderd jaar na zijn dood
Over de constructie staan, liggen, zitten, lopen plus en(de) en een tweede werkwoordvorm. Vandaag wordt en(de) vervangen door te.
Mengelmaren
Moord op de pastoor van Houtave (1540) (Koenraad Vandenbussche) 354. – Ketters in Vlaanderen (LV) 355-356. – Meyerus en Blankenberge (B.) 356. – De ontdekking van een grafsteen in de Brugse Sint-Gilliskerk, 1724 (Jan D’hondt) 357-358. – Een kapelaan vermoord in Heist (1539) (Koenraad Vandenbussche) 358. – Poperingenaars in de diaspora (Ludo Vandamme) 359-361. – Een Jamaïcaan overleden te Oostende (1828) (Peter De Baets) 362-363 . – De markt van Avelgem (L.V.A.) 364. – Nieuwe verdachten van tooverien (1540-1561) (Koenraad Vandenbussche) 364-365. – De installatie van de loge L’amitié in Kortrijk (1803) (Willy Dezutter) 366.- Een kapelaan verwond in Westkerke (1542) (Koenraad Vandenbussche) 366. – Kussen uit Brugge (Ludo Vandamme) 367. – Landbouw in West-Vlaanderen (Ludo Vandamme) 368-369. – Hondenzwemming (B.) 369. – Francis Barthow in Brugge, 1828 (uit het notitieboek van Joseph van Huerne) (Ludo Vandamme) 370. – Een onbekende kanunnik in Torhout (L.V.A.) 371. – Een kaartspel uit de Bourgondische Nederlanden (Ludo Vandamme) 372. – Hooi en stro(oi) (Frans Debrabandere) 373. – Botanische veiling in Kortrijk (1809) (LV) 374. – Middeleeuwse handschriften in de Gentse universiteitsbibliotheek (Alfons Dewitte) 374-375. – De mug en de kaars: over vrouwenalba (Alfons Dewitte) 375. – Het landschap van de polyfonisten (Alfons Dewitte) 376. – Een rijmpje uit 1678 over de lengte van de maanden van het jaar (Jan D’hondt) 376-377. – Lijst van de meest gelezen kranten (1919) (Jan D’hondt) 377. – De kadastrale plannen van P.C. Popp, een uitermate boeiende en grootse onderneming (Jan D’hondt) 378-380. – Dentergem aan zet (L.V.A.) 380.
Beantwoorde vragen
Kortrijkzaan Napoleon Mussely-Boudewyn (1805-1858) (Marc Carlier) 314-340. – De aardbeving van 1640 (Gaston R. Demarée) 362.
In memoriam
Jan Lavaert (1937-2018 ) (Noël Geirnaert) 371.
Boekbesprekingen
Stewart Forster, The English Seminary Bruges (LV) 346. – John van Schaik, De katharen: tussen werkelijkheid en fictie (LV) 355-356. – Guido Vandermarliere, Poperingse geuzen in de storm van de tijd: Bacherus & Van Bambeecke (Ludo Vandamme) 359-361. – Janus Lernutius, Kussen uit Brugge, vertaald door Tom Ingelbrecht (Ludo Vandamme) 367. – Brecht Demasure, Boer: het noeste leven in West-Vlaanderen (Ludo Vandamme) 368-369. – Albert Derolez, Medieval Manuscripts Ghent University Library (Alfons Dewitte) 374-375. – Sophie Reinders, De mug en de kaars: vriendenboekjes van adellijke vrouwen, 1575-1640 (Alfons Dewitte) 375. – Paul Van Nevel, Het landschap van de polyfonisten: de wereld van de Franco Flamands (Alfons Dewitte) 376. – Sven Vrielinck Grootse plannen: de kadastrale atlas van België van P.C. Popp (Jan D’hondt)
Kleine verscheidenheden uit Vlaamse bronnen
Huis van costen. – Kinneken. – Nichtinghe. – Lange pinksterweek. – Letseknoop. – Luiwagen. – Mandezetel. – Meutemaker. – Mouchoir. (Peter De Baets en Jan Van Acker), 381-382
Vraagwinkel
Taal van de “duivenmelkers”. – Goed te Oteld in Ingelmunster. – Hubertus Goltzius en Albrecht Dürer. – Grafzerken wrijven. – Dichter Jan Baptist de Pape. – Naamdag-verjaardag. – Meester Pieter Olivarius. – Volgorde van wapenschilden op grafstenen. – Zeventuig. – Rood laken. – Spaensche cauwe, 383-384